រូបភាព៖ signal.org
កាលពីថ្ងៃទី១១ ខែវិច្ឆិកា ថ្មីៗនេះ Signal បានដាក់ឱ្យប្រើនូវមុខងារថ្មីមួយ ដែលមានឈ្មោះថា Call Link ដែលអនុញ្ញាតឱ្យអ្នកប្រើប្រាស់កម្មវិធីនេះ អាចចូលរួមប្រជុំដោយគ្រាន់តែចុចលើតំណភ្ជាប់ (Link) ដោយមិនចាំបាច់បង្កើតក្រុម (Signal Group) ដូចពីមុនទេ។
(more…)
កាលពីថ្ងៃទី៨ ខែសីហា នេះ Twilio បានប្រកាសថា ក្រុមអ្នកវាយប្រហារ បានចូលទៅប្រើប្រាស់ និងគ្រប់គ្រងទិន្នន័យអតិថិជនរបស់ខ្លួន ចំនួន១២៦ ស្ថាប័នបានដោយជោគជ័យ បន្ទាប់ពីពួកគេព្យាយាមវាប្រហារលើ Twilio ជាច្រើនដង។ នៅថ្ងៃចន្ទ Signal បានបញ្ជាក់ថាអ្នកប្រើប្រាស់ Signal ចំនួន ១៩០០នាក់ ក៏រងផលប៉ះពាល់ពីការវាយប្រហារនេះដែរ។
Signal បានប្រកាសនៅលើគេហទំព័ររបស់ខ្លួនថា ក្រុមអ្នកវាយប្រហារ អាចព្យាយាមយកលេខទូរសព្ទរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ ដែលរងគ្រោះពីការវាយប្រហារនេះ យកទៅចុះឈ្មោះដើម្បី ប្រើ Signal ជាថ្មីនៅលើទូរសព្ទថ្មី ឬក៏ពួកគេអាចដឹងថា លេខទូរសព្ទទាំង១៩០០នោះ ជាលេខទូរសព្ទដែលបានយកទៅប្រើលើកម្មវិធី Signal។
ក្រុមការងារ Signal បានរកឃើញថា ក្នុងចំណោមលេខទូរសព្ទទាំង ១៩០០នេះ លេខទូរសព្ទ១ ក្នុងចំណោមលេខទូរសព្ទ៣ ត្រូវបានក្រុមអ្នកវាយប្រហារ យកទៅចុះឈ្មោះប្រើ Signal ម្តងទៀត។ នេះមានន័យថា ក្រុមអ្នកវាយប្រហារអាច ផ្ញើសារទៅកាន់អ្នកផ្សេង និងទទួលបានសារឆ្លើយតបមកវិញតាមរយៈលេខទូរសព្ទទាំងនោះ។
ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក្រុមអ្នកវាយប្រហារ មិនអាចចូលទៅមើលសារចាស់ៗ (message history) ព័ត៌មានអំពីគណនី (profile information) ឬបញ្ជីទំនាក់ទំនង (contact lists) ជាដើមរបស់អ្នកប្រើប្រាស់បានឡើយ។ ប្រវត្តិសារ ឬសារចាស់ៗលើកម្មវិធី Signal ត្រូវបានរក្សាទុកនៅលើឧបករណ៍ របស់អ្នកប្រើប្រាស់ដោយផ្ទាល់ សូម្បីតែក្រុមការងារអ្នកបង្កើតកម្មវិធី Signal ក៏មិនមានទិន្នន័យនៃការទំនាក់ទំនងរបស់ប្រើប្រាស់ដែរ។ ព័ត៌មានអំពីគណនី (profile information) និងបញ្ជីទំនាក់ទំនងជាដើម អាចហៅត្រលប់មកវិញបានតាមរយៈមុខងារ Signal PIN ដែលក្នុងករណីនេះ ក្រុមអ្នកវាយប្រហារពួកគេមានតែលេខទូរសព្ទរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ តែពួកគេមិនអាចដឹងពីលេខកូដ PIN របស់អ្នកប្រើប្រាស់ឡើយ ហើយបើអ្នកប្រើប្រាស់មិនបានបើកមុខងារ Signal PIN នោះទេ ព័ត៌មានមិនត្រូវបានរក្សាទុក និងមិនអាចហៅត្រលប់មកវិញបានដែរ។
ដើម្បីជួយការពារអ្នកប្រើប្រាស់ទាំង១៩០០នាក់នោះ Signal បានផ្ញើសារជូនដំណឹងទៅកាន់ Signal របស់ពួកគេដោយផ្ទាល់ ដោយប្រាប់ពួកគេឱ្យធ្វើការចុះឈ្មោះ Signal របស់ពួកគេជាថ្មី នៅលើឧបករណ៍ ឬទូរសព្ទដែលពួកគេកំពុងប្រើប្រាស់ និងណែនាំឱ្យពួកគេបើកមុខងារ Registration Lock ដែលជាមុខងារមួយ ជួយការពារកុំឱ្យអ្នកផ្សេងយកអាចយកលេខទូរសព្ទរបស់អ្នកទៅចុះឈ្មោះប្រើ Signal ម្តងទៀតនៅលើឧបករណ៍ ឬទូរសព្ទថ្មី។ (ស្វែងយល់បន្ថែមពីរបៀបបើកមុខងារ Registration Lock និងមុខងារសុវត្ថិភាពផ្សេងទៀតនៅលើ Signal)។
សូមរំលឹកថា Signal ជាកម្មវិធីមួយដែលត្រូវបានគេទទួលស្គាល់ថាមានសុវត្ថិភាពបំផុតក្នុងចំណោមកម្មវិធីផ្ញើសារដែលពេញនិយមដូចជា Facebook Massager, WhatsApp, Telegram ជាដើម។ល។ អ្វីដែលពិសេសគឺវាបានបំពាក់នូវមុខងារសុវត្ថិភាព កូដនីយកម្ម (End-to-End Encryption) ដោយស្វ័យប្រវត្តិ ដែលអាចធានាបាននូវសុវត្ថិភាពនិងឯកជនភាពរបស់អ្នកប្រើប្រាស់បានយ៉ាងល្អប្រសើរ។
ប្រភព:
រូបភាពៈ thunderbird.net
DigitalHub101 ធ្លាប់បានសរសេរអត្ថបទនៅក្នុងទំព័រកម្មវិធីសុវត្ថិភាព ដែលណែនាំកម្មវិធី Thunderbird សម្រាប់អ្នកដែលចង់ប្រើអ៊ីមែលសុវត្ថិភាពនៅលើកុំព្យូទ័រ។
ដូចអ្នកទាំងអស់គ្នាបានដឹងស្រាប់ហើយថា Thunderbird ជាកម្មវិធីអ៊ីមែលបើកចំហកូដ (Open Source) របស់ មូលនិធិ Mozilla (Mozilla Foundation)។ កម្មវិធីនេះអាចឱ្យអ្នកប្រើប្រាស់ ដាក់អ៊ីមែល របស់ពួកគេដូចជា Gmail, Yahoo ឬអ៊ីមែលស្ថាប័នជាដើម ចូលទៅក្នុងកម្មវិធីនេះចូល ដើម្បីអាចប្រើអ៊ីមែលទាំងនោះផ្ទាល់ចេញពីកម្មវិធីនេះ នៅលើកុំព្យូទ័ររបស់ពួកគេ។ មុខងារដែលសុវត្ថិភាពដ៏សំខាន់របស់កម្មវិធីនេះគឺ មុខងារកូដនីយកម្មនៅលើអ៊ីមែល ឬ End-to-End Encryption (E2E)។ ប៉ុន្តែ Thunderbird អាចប្រើបានតែនៅលើកុំព្យូទ័រតែប៉ុណ្ណោះ មិនអាចប្រើបាននៅទូរសព្ទដៃនោះទេ។
ស្រដៀងគ្នានឹងកម្មវិធី Thunderbird ដែរ K-9 Mail ជាកម្មវិធីបើកចំហកូដ និងមានមុខងារកូដនីយកម្មនៅលើអ៊ីមែលដែរ ប៉ុន្តែ K-9 Mail អាចប្រើបានតែនៅលើទូរសព្ទ Android តែប៉ុណ្ណោះ មិនអាចប្រើបាននៅលើកុំព្យូទ័រ និងនៅប្រព័ន្ធប្រតិបត្តិការផ្សេងទេ។
ការចូលរួមបញ្ចូលគ្នារវាងគម្រោងដែលផ្តល់មូលនិធិដោយសហគមន៍ (Community-Funded Project) ទាំងនេះ អាចជារឿងដ៏ល្អ ដែលផ្តល់ភាពងាយស្រួលដល់អ្នកប្រើប្រាស់នូវជម្រើសនៃការប្រើកម្មវិធីបើកចំហកូដ ដ៏គួរឱ្យទុកចិត្តមួយ បានទាំងនៅលើកុំព្យូទ័រ និងទូរសព្ទដៃរបស់ពួកគេ។ យោងតាមទំព័រ FQA របស់ Thunderbird បានលើកឡើងថា ពួកគេក៏កំពុងតែសិក្សាពីលទ្ធភាពក្នុងការដាក់កម្មវិធីថ្មីនេះសម្រាប់ទូរសព្ទដែលដំណើរការដោយប្រព័ន្ធប្រតិបត្តិការ iOS ផងដែរ។
សូមបញ្ជាក់ថា កម្មវិធី Thunderbird សម្រាប់ទូរសព្ទ Android នេះ មិនទាន់ដាក់ឱ្យទាញយកនៅលើ Play Store នៅឡើយទេ។ Thunderbird បានលើកទឹកចិត្តឱ្យអ្នកប្រើប្រាស់ សាកល្បង ឬបន្តប្រើកម្មវិធី K-9 Mail ដែលមានស្រាប់ មុននឹងក្រុមការងាររបស់ពួកគេដាក់កម្មវិធី Thunderbird ជាផ្លូវការនៅលើ Play Store សម្រាប់ទូរសព្ទ Android។
Image by Ümit Solmaz from Pixabay
ចំណុចមួយសំខាន់ដែលអ្នកគួរតែដឹងអំពី Telegram គឺថា ការផ្ញើសារនៅលើកម្មវិធីនេះ មិនបានប្រើមុខងារសុវត្ថិភាព End-to-end encryption ដោយស្វ័យប្រវត្តិនោះទេ។ ការដែលអវត្តមានមុខងារសុវត្ថិភាពនេះ មានន័យថា Telegram មិនត្រឹមតែអាចដឹងថា អ្នកណាខ្លះបានផ្ញើសារមកអ្នក នៅពេលណា និងញឹកញាប់ប៉ុណ្ណានោះទេ តែថែមទាំងអាចអាន ឬស្តាប់បាននូវរាល់ខ្លឹមសារនៃការទំនាក់ទំនងរបស់អ្នកផងដែរ។ ដើម្បីទទួលបានមុខងារសុវត្ថិភាព End-to-end encryption នៅលើ Telegram អ្នកត្រូវតែបើកមុខងារ Secret Chat ដោយខ្លួនឯង ដូចដែលបានបង្ហាញលម្អិតខាងក្រោម។
Secret Chat នឹងជួយឱ្យការទំនាក់ទំនងនៅលើ Telegram របស់អ្នកមានសុវត្ថិភាព ព្រោះវាបានដាក់បញ្ចូលនូវមុខងារអ៊ីនគ្រីបសារ (End-to-end encryption) ដែលមានន័យថា គ្មានអ្នកណាម្នាក់អាចលួចចូលអាន ឬស្តាប់ការទំនាក់ទំនងរបស់អ្នកបានទេ សូម្បីតែ Telegram ក៏មិនដឹងថាអ្នកបាននិយាយអ្វី ជាមួយអ្នកណាដែរ។ បន្ថែមពីលើនេះ នៅពេលដែលអ្នកប្រើ Secret Chat អ្នកនឹងទទួលបានមុខងារមួយទៀតដែលអាចអនុញ្ញាតឱ្យអ្នកអាចធ្វើការកំណត់ពេលវេលាក្នុងការលុបសាដោយស្វ័យប្រវត្តិក្នុងរយៈពេលជាក់លាក់ណាមួយ ដែលមុខងារបន្ថែមនេះត្រូវបានគេឱ្យឈ្មោះថា Self-destructing Media។
សូមបញ្ជាក់ថា Secrete Chat អាចប្រើបានតែនៅលើទូរស័ព្ទ Android, iOS និង កុំព្យូទ័រ Mac តែប៉ុណ្ណោះ។ ចំពោះអ្នកប្រើ Telegram នៅលើកុំព្យូទ័រ Windows និងនៅលើ Web Browser នៅមិនទាន់មានមុខងារនេះនៅឡើយទេ។ ហើយមុខងារនេះអាចប្រើបាន តែចំពោះការទំនាក់ទំនងពីម្នាក់ទៅម្នាក់តែប៉ុណ្ណោះ វាក៏នៅមិនទាន់អាចប្រើបាននៅក្នុងក្រុមរបស់ Telegram នោះទេ។
ដើម្បីបើកមុខងារនេះអ្នកត្រូវ ចុចលើរូប Profile លើមនុស្សដែលអ្នកចង់ទាក់ទង > ចុចលើសញ្ញា … > ជ្រើសរើស Start Secret Chat
របៀបក្នុងការកំណត់ ពេលវេលាលុបសារដោយស្វ័យប្រវត្តិ (Self-destructing Media) ចុចលើរូប Profile អ្នកដែលអ្នកបានបើកមុខងារ Secret Chat រួចហើយ > ចុចលើសញ្ញាចុចបីដង (…) > Set self-destruct timer > កំណត់ពេលវេលាដែលអ្នកចង់ឱ្យសារលុបដោយស្វ័យប្រវត្តិ (អ្នកអាចកំណត់បានចាប់ពី១វិនាទី រហូតដល់១សប្តាហ៍) > Done
ការចាក់សោលើកម្មវិធី វាជួយការពារពីការលួចបើកមើលការទំនាក់ទំនង ឬប្រើ Telegram របស់អ្នកនៅលើ ដោយមិនមានការអនុញ្ញាត។ នៅពេលដែលបើកមុខងារនេះ Telegram នឹងតម្រូវឱ្យអ្នកវាយបញ្ចូលលេខកូដសម្ងាត់ជាមុនសិន ទើបអ្នកអាចប្រើ Telegram បាន។
របៀបបើកមុខងារនេះនៅលើកុំព្យូទ័រ Windows
ចូលទៅកាន់ Setting > Privacy and Security > Turn on local passcode
បើកមុខងារនេះនៅលើទូរស័ព្ទ Android
ចូលទៅកាន់ Setting > Privacy and Security > នៅខាងក្រោម ផ្នែក Security ចុចលើ Passcode Lock
នៅពេលដែលអ្នកចុចអូសទៅខាងស្តាំដើម្បីបើកមុខងារនេះ កម្មវិធីតម្រូវឱ្យអ្នកដាក់លេខសម្ងាត់ PIN អ្នកអាចជ្រើសរើសយកពាក្យសម្ងាត់ (Password) ជំនួសឱ្យ PIN ក៏បាន។
នៅក្នុងចំណុចនេះ អ្នកក៏អាចបើកមុខងារបើកសោដោយប្រើខ្ចៅដៃបានដែរ (Unlock with Fingerprint) ប្រសិនបើទូរស័ព្ទរបស់អ្នកមានមុខងារនេះ ហើយអ្នកក៏អាចកំណត់ពេលឱ្យកម្មវិធីធ្វើការចាក់សោដោយស្វ័យប្រវត្តិដោយខ្លួនឯង (Auto-lock) ក្នុងរយៈពេលណាមួយដែរ។ បន្ទាប់ពីអ្នកបានបើកមុខងារនេះរួចហើយ អ្នកត្រូវចុចលើរូបមេសោ ដើម្បីចាក់សោកម្មវិធី Telegram របស់អ្នក។
ដូចអ្នកបានដឹងស្រាប់ហើយថា អ្នកអាចប្រើ Telegram បានទាំងនៅលើទូរស័ព្ទ កុំព្យូទ័រ និងនៅលើ Web Browser បានក្នុងពេលតែមួយ។ ការដែលអាចប្រើបាននៅលើគ្រប់ឧបករណ៍បែបនេះ ក៏អាចមានហានិភ័យខ្ពស់ពីការលួចចូលប្រើគណនីរបស់អ្នកផងដែរ។ ដើម្បីឱ្យប្រាកដថា គ្មានអ្នកណាលួចចូលប្រើ Telegram របស់អ្នក អ្នកអាចចូលទៅពិនិត្យមើលបាន តាមរយៈ Settings > Privacy and Security > Active Sessions
បន្ទាប់ពីបានចុចលើ Active Sessions អ្នកនឹងឃើញដូចរូបខាងលើ ដែលបង្ហាញជំនាន់របស់កម្មវិធី Telegram ឈ្មោះឧបករណ៍ ជាមួយនឹងប្រព័ន្ធប្រតិបត្តិការ និងព័ត៌មានអំពីទីតាំងដែលបានចូលទៅប្រើគណនី Telegram របស់អ្នកជាដើម។ល។
ប្រសិនបើអ្នករកឃើញឈ្មោះឧបករណ៍ដែលមិនមែនជាកម្មសិទិ្ធរបស់អ្នក ឬទីតាំងដែលអ្នកមិនធ្លាប់បានទៅដល់ មាននៅក្នុង Active Session អ្នកអាចចុចនៅលើឈ្មោះឧបករណ៍ ឬទីតាំងនោះដើម្បីធ្វើការ log out ពួកគេចេញពី Telegram របស់អ្នក។
ក្នុងករណីដែលអ្នករកឃើញ ឬសង្ស័យថាមានអ្នកផ្សេងចូលប្រើ Telegram របស់អ្នក អ្នកអាច ចុចនៅលើ Terminate All Other Sessions ដើម្បីធ្វើការ Log out គ្រប់ឧបករណ៍ទាំងអស់ចេញ រួចធ្វើការផ្លាស់ប្តូរពាក្យសម្ងាត់ថ្មី និងដាក់បន្ថែមនូវមុខងារ សុវត្ថិភាព Two-Step Verification។
ជាទូទៅនៅពេលដែលអ្នក Login ដោយប្រើទូរស័ព្ទ កុំព្យូទ័រ ឬ Web Browser ថ្មី Telegram និងធ្វើការបញ្ជាក់អត្តសញ្ញាណដោយផ្ញើសារ SMS ជាមួយនឹងលេខកូដ Login ចំនួន៥ខ្ទង់ទៅកាន់ គណនី Telegram ដែលអ្នកកំពុងប្រើ។ បន្ទាប់ពីអ្នកវាយបញ្ចូលលេខកូដ៥ខ្ទង់ដែលទទួលបាននោះ អ្នកនឹងអាចចូលទៅកាន់គណនី Telegram បានតែម្តង។
Two-Step Verification វានឹងបន្ថែមសុវត្ថិភាពមួយជាន់ទៀតពីលើលេខកូដ៥ខ្ទង់នោះ។ មានន័យថា នៅពេលដែលអ្នក Login ចូលទៅកាន់គណនី Telegram អ្នកត្រូវការទាំងលេខកូដ៥ខ្ទង់ និងលេខកូដសម្ងាត់ដែលអ្នកបានដាក់នៅពេលដែលអ្នកបើកមុខងារ Two-Step Verification នេះ។
ដើម្បីបើកមុខងារ Two-Step Verification អ្នកត្រូវចូលទៅកាន់ Settings > Privacy and Security > Two-Step Verification:
ជំហានទី១ៈ ចុចលើ Two-Step Verification > វាយបញ្ចូលពាក្យសម្ងាត់ > បញ្ជាក់ពាក្យសម្ងាត់ > Next
ជំហានទី២៖ បង្កើត Password Hint ឬចុច Skip > បំពេញអាសយដ្ឋានអ៊ីមែល នៅត្រង់ Recovery Email > អ្នកនឹងទទួលបានអ៊ីមែលមួយ ជាមួយនឹងលេខកូដ៦ខ្ទង់ពី Telegram > វាយបញ្ចូលលេខកូដ៦ខ្ទង់នោះ ចូលទៅក្នុងប្រអប់ Verification Code។
រាល់ព័ត៌មានរបស់អ្នកនៅលើ Telegram ត្រូវបានចែករំលែកទៅកាន់អ្នកប្រើ Telegram ផ្សេងទៀតដោយស្វ័យប្រវត្តិ ប្រសិនបើអ្នកមិនបានកំណត់បានចូលទៅធ្វើការកំណត់នៅក្នុងផ្នែកឯកជនភាពនោះទេ។ យើងណែនាំឱ្យអ្នកទាំងអស់គ្នាធ្វើតាមការណែនាំដូចខាងក្រោមនេះ ដើម្បីការពារឯកជនភាពរបស់អ្នកនៅលើ Telegram។
ចូលទៅកាន់ Setting > Privacy and Security > ស្វែងរក Privacy បន្ទាប់មកធ្វើការកំណត់ដូចរូបខាងក្រោម។
ប្រភព៖
នៅពេលអ្នកទទួលសារថ្មីពីនរណាម្នាក់វានឹងបង្ហាញឲ្យអ្នកឃើញProfile របស់បុគ្គលម្នាក់នោះ។ Profile ដែលអ្នកដាក់នៅលើSignal ត្រូវបានអ៊ីនគ្រីបឬធ្វើកូដនីយកម្ម (end-to-end encrypted) ហើយព័ត៌មានទាំងនោះត្រួវបានចែករំលែកតាម Signal Protocol Messaging ដែលអាចការពាររាល់កិច្ចសន្ទនារបស់អ្នក។
ពីមុននៅពេលអ្នកជជែកគ្នាជាក្រុមនៅ Signal អ្នកនឹងឃើញលេខទូរស័ព្ទរបស់បុគ្គលនៅក្រុមនោះជាProfile។ ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្ននេះសម្រាប់ក្រុមដែលទើបនឹងបង្កើតថ្មីនៅក្នុង Signal អ្នកនឹងឃើញ Profile ជាឈ្មោះដែលវាអាចភ្ជាប់ជាមួយរូបភាពនិងប្រវត្តិរូបមួយចំនួនទៀតរបស់បុគ្គលដែលអ្នកកំពុងជជែកនៅក្នុងក្រុមនោះ។
ចំពោះកិច្ចសន្ទនាមួយនឹងមួយនៅលើ Signal បច្ចុប្បន្ននេះបានវាដាក់សញ្ញាឲ្យដឹងថា បុគ្គលដែលយើងកំពុងនិយាយជាមួយមាននៅក្នុង System Contact របស់យើងឬក៏អត់។លើសពីនេះទៅទៀត នៅពេលដែលបុគ្គលដែលអ្នកជជែកជាមួយប្តូរព័ត៌មាន ក្នុង Profile របស់គេ Signal និងUpdate ឲ្យអ្នកដឹងផងដែរ។
Message requests ក៏បានធ្វើឲ្យកាន់តែប្រសើរចំពោះការហៅចេញជាសម្លេងនិងវិឌីអូផងដែរ ព្រោះថា ទោះបីគេនៅក្នុង System Contact
ក៏ដោយទូរស័ព្ទរបស់អ្នកនឹងមិនរោទ៍នោះទេ លុះត្រាអ្នកចុចទទួលនូវ Message requestsរបស់គេជាមុនសិន។
